بسم الله الرِّحمن الرِّحیم
در آموزه‌های دینی به ما یاد داده‌اند که وقتی می‌خواهی کاری را شروع کنیم؛ با نام خدا آغاز کنیم. چرا که در روایت آمده است هر کاری که بدون نام و یاد خدا آغاز شود ابتر می‌ماند و به نتیجه نمی‌رسد.
امام باقر (علیه السلام) می‌فرماید: سزاوار است هنگامى که کارى را شروع مى‌کنیم، چه بزرگ باشد چه کوچک، بسم الله بگوئیم تا پر برکت و مبارک باشد.
گفتن ذکر "بسم الله" یعنى هم با نام خدا شروع مى‌کنم و هم از ذات پاکش استمداد مى‌طلبم. هنگامى که کارها را با تکیه بر قدرت خداوند آغاز مى‌کنیم؛ خداوندى که قدرتش مافوق همه قدرت‌ها است، سبب مى‌شود که از نظر روانى نیرو و توان بیشترى در خود احساس کنیم، مطمئن‌تر باشیم، بیشتر کوشش کنیم، از عظمت مشکلات نهراسیم و مایوس نشویم، و نیز نیت و عمل خود را پاک‌تر و خالص‌تر کنیم.
آیة‌الله مظاهری می‌فرماید که انسان وقتی "بسم‌الله" می‌گوید باید چهار هدف در نظرش باشد:
بسم الله الرِّحمن الرِّحیم، به نام خدا برای عظمت او.
بسم الله الرِّحمن الرِّحیم، برای این که کارم مبارک باشد، پربرکت باشد.
بسم الله الرِّحمن الرِّحیم، برای این که در کارم کمک بگیرم از خدا.
بسم الله الرِّحمن الرِّحیم، برای این که کارم برای خدا باشد، یعنی خلوص و توحید افعالی.(1)
گفتن ذکر "بسم الله" یعنى هم با نام خدا شروع مى‌کنم و هم از ذات پاکش استمداد مى‌طلبم.
حتی غذای شبهه‌ناک را می‌شود با بسم الله حلال کرد. در این زمانه خوردن مال حلال خیلی دشوار است. در روایات می‌خوانیم در دوره آخرالزمان همه رباخوار می‌شوند و آنهایی که خیلی دور هستند بالاخره رنگ گرد ربا به دامنشان می‌رسد. خوب در این شرایط چه بکنیم؟ با "بسم الله" باید این شبهه را رفع کنیم. و اگر خالص بگوییم با این "بسم الله" خیلی کارها می‌توان کرد.
روزی معلم مکتبی به شاگردانش گفت هر کس «بسم الله الرِّحمن الرِّحیم» بگوید؛ می‌تواند روی آب راه برود. یکی از شاگردان پاکدل که سلامت نفس داشت و غذای حلال‌خور بود؛ دید، عجب چیز خوبی. چون او برای این که به کلاس برسد باید مسیر زیادی را طی می‌کرد تا به پل برسد و به کلاس برود.
حتی غذای شبهه‌ناک را می‌شود با بسم الله حلال کرد. در این زمانه خوردن مال حلال خیلی دشوار است. در روایات می‌خوانیم در دوره آخرالزمان همه رباخوار می‌شوند و آنهایی که خیلی دور هستند بالاخره رنگ گرد ربا به دامنشان می‌رسد. خوب در این شرایط چه بکنیم؟ با "بسم الله" باید این شبهه را رفع کنیم. و اگر خالص بگوییم با این "بسم الله" خیلی کارها می‌توان کرد.
یعنی هر روز باید دو سه کیلومتر می‌رفت تا از روی پل بیاید. خیلی خوشحال شد. پس وقتی که از مکتب‌خانه بیرون آمد با «بسم الله الرِّحمن الرِّحیم» رفت آن طرف آب. دیگر هر روز با "بسم الله" می‌آمد و می‌رفت. پدر و مادرش گفتند برای تشکر، معلمت را مهمان کنیم چون خیلی به تو خدمت کرده است. بالاخره آقا معلم پذیرفت. ظهر مکتب تمام شد. آمدند بروند منزل! معلم به سمتی رفت که پل بود. شاگرد گفت: آقا چرا راهتان را دور می‌کنید! از روی آب می‌رویم.
معلم گفت از روی آب که نمی‌شود گفت: "بسم الله" می‌گوییم و از روی آب می‌رویم. از وقتی که شما این مورد را گفتید من هر روز با "بسم الله" از روی آب رفت و آمد می‌کنم.
معلم آهی کشید و گفت آن زبانی که تو داری من ندارم. آن دلی که تو داری من ندارم والا معلوم است که با "بسم الله" می‌شود زهر را خورد و آن زهر اثر نگذارد، با "بسم الله" می‌شود روی آب راه رفت.
خلاصه کلام این که گفتن «بسم الله الرحمن الرحیم» خیلی اثرات دارد و خوب است که به گفتن آن عادت کنیم چرا که در آخرت به دردمان می‌خورد.(2)
رسول اکرم صلی الله علیه و آله فرمودند: چون روز قیامت شود به بنده خدا امر می‌شود که وارد آتش دوزخ شود، چون نزدیک دوزخ می‌شود می‌گوید: «بسم الله الرحمن الرحیم» و پا در دوزخ می‌نهد. آتش دوزخ هفتاد هزار سال راه از او دور می‌شود.
در روایت دیگری آمده چون بنده خدا را پای میزان حساب حاضر می‌کنند و نامه اعمال او را در حالی که مملو از افعال و کردار زشت است به دست او می‌دهند در حین گرفتن نامه اعمال بنابر عادتی که در دنیا به گفتن "بسم الله الرحمن الرحیم" داشته این ذکر را بر زبان جاری می‌کند و نامه اعمال را به دست می‌گیرد. چون نامه اعمال را می‌گشاید آن را سفید می‌بیند در حالی که هیچ نوشته و عمل بدی در او نمی‌بیند.
بنده گنهکار به فرشتگانی که حاضرند می‌گوید: در این نامه عمل چیزی نوشته نیست که بخوانم.
فرشتگان گویند: در همین نامه، تمام اعمال بد تو نوشته بود اما به برکت و میمنت "بسم الله الرحمن الرحیم" همه آنها محو شد.(3)
1- ذیل تفسیر سوره حمد .
٢-سایت تبیان
3- منهج الصادقین، ج1، ص33
خبر ...خبر